سرویس خبری ایران من: تنش‌های اخیر میان اتحادیه اروپا و اسرائیل بر سر وضعیت انسان‌دوستانه در غزه، به نقطه عطفی رسیده که ممکن است همکاری‌های علمی و تحقیقاتی دو طرف را تحت تأثیر قرار دهد. کمیسیون اروپا برای نخستین بار پیشنهاد محدودسازی دسترسی اسرائیل به یکی از مهم‌ترین برنامه‌های تحقیقاتی اروپا را مطرح کرده است.

پیشنهاد محدودسازی دسترسی به برنامه هوریزن

بر اساس گزارش این شبکه خبری، کمیسیون اروپا پیشنهاد داده تا دسترسی اسرائیل به صندوق تحقیقاتی «هوریزن» (Horizon Europe)، که یکی از کلیدی‌ترین منابع تامین مالی پروژه‌های علمی و نوآورانه در اروپا است، محدود شود. این تصمیم پس از آن مطرح شده که تلاش‌های اروپا برای افزایش کمک‌های بشردوستانه به غزه، از جمله ارسال مواد غذایی و تجهیزات پزشکی، با همکاری کامل اسرائیل مواجه نشد. این اقدام در صورت تصویب، می‌تواند همکاری‌های علمی اسرائیل با اروپا را در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، پهپاد و امنیت سایبری به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد.

بررسی نقض تعهدات انسانی در نشست کمیسرها

در جلسه‌ای که دیروز دوشنبه کمیسرهای اتحادیه اروپا برگزار کردند، عدم اجرای توافق اخیر از سوی اسرائیل و تداوم محدودیت‌ها برای ورود کمک‌ها به غزه، به‌عنوان نقض جدی تعهدات انسانی مورد بررسی قرار گرفت. به گفته منابع آگاه، این نشست منجر به ارائه مجموعه‌ای از گزینه‌ها برای واکنش به رفتار اسرائیل شده است که یکی از جدی‌ترین آن‌ها، تعلیق مشارکت این رژیم در برنامه تحقیقاتی هوریزن است.

این نخستین‌بار است که کمیسیون اروپا چنین پیشنهادی علیه اسرائیل مطرح می‌کند. پیش از این، مقامات ارشد اتحادیه، از جمله اورسولا فون‌درلاین رئیس کمیسیون اروپا، از حمایت از اقدامات تنبیهی علیه اسرائیل خودداری کرده بودند.

اهمیت برنامه هوریزن و پیامدهای محدودسازی

برنامه تحقیقاتی هوریزن اروپا، بستری حیاتی برای استارت‌آپ‌ها و مؤسسات تحقیقاتی است تا بتوانند با حمایت مالی اتحادیه، در زمینه‌های پیشرفته‌ای چون فناوری‌های دیجیتال، انرژی پاک، زیست‌فناوری و سلامت پیشرفت کنند. حذف یا محدودسازی دسترسی اسرائیل به این برنامه، علاوه بر جنبه‌های سیاسی، ضربه‌ای به فعالیت‌های علمی این رژیم در سطح بین‌المللی خواهد بود.

قرار است این پیشنهاد امروز سه‌شنبه، در نشست سفرای ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا مطرح شود. هرچند تصویب نهایی آن نیازمند اجماع کامل نیست، اما برخی کشورها نظیر آلمان، اتریش، مجارستان و جمهوری چک مخالفت‌هایی با چنین اقدامی دارند.

پیش‌زمینه مذاکرات و وضعیت انسانی غزه

یورونیوز یادآور شده است که پیش‌زمینه این تنش‌ به مذاکرات اخیر اروپا با اسرائیل بازمی‌گردد. اتحادیه اروپا در تاریخ ۱۰ ژوئیه (۱۹ تیر) هیاتی را از سوی کایا کالاس مسئول سیاست خارجی این اتحادیه، به تل‌آویو اعزام کرد تا بر سر تسهیل ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به غزه، افزایش ورود کامیون‌های مواد غذایی و تضمین امنیت امدادگران با مقامات اسرائیلی مذاکره کند. اما به اذعان مقامات اروپایی، اسرائیل تاکنون به تعهدات خود در این زمینه پایبند نبوده است.

یک مقام بلندپایه اروپایی در گفت‌وگو با یورونیوز گفته: «به‌وضوح مشخص است که وضعیت انسانی در غزه همچنان وخیم و وحشتناک است. اگرچه حجم کمک‌ها اندکی افزایش یافته، اما روند توزیع آن همچنان مرگبار باقی مانده است».

برآوردهای سازمان ملل نشان می‌دهد که در هفته‌های اخیر، بیش از یک هزار نفر تنها در محل‌های توزیع غذا جان خود را از دست داده‌اند و ۱۰ ها نفر دیگر نیز به دلیل گرسنگی شدید، جان باخته اند.