سرویس خبری ایران من: در میان تنش‌های فزاینده منطقه‌ای و پس از حملات اسرائیل و ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران، دیپلماسی هسته‌ای وارد مرحله حساسی شده است. اروپایی‌ها با اعمال فشار دیپلماتیک، تلاش دارند ایران را به بازگشت به میز مذاکره متقاعد کنند.
هشدار اروپایی‌ها به ایران
به گزارش ایران من، خبرگزاری «فرانس ۲۴» از تماس تلفنی وزرای امور خارجه انگلیس، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان در روز پنجشنبه ۲۷ تیرماه خبر داد و نوشت: دیپلمات‌های ارشد اروپایی به ایران هشدار داده‌اند که در صورت عدم پیشرفت ملموس تهران در احیای توافق هسته‌ای تا پایان تابستان، آماده فعالسازی مکانیسم «بازگشت فوری تحریم‌های» شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران هستند.
براساس این گزارش، در گفت‌وگو با وزیر امور خارجه ایران، بریتانیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا بر فوریت بازگشت به دیپلماسی در میان تنش‌های فزاینده پس از حملات اسرائیل و ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای ایران در ژوئن تأکید کردند.
موضع اروپایی‌ها درباره تحریم‌ها
دیپلمات‌های ارشد اروپایی روز پنجشنبه به همتای ایرانی خود اعلام کردند که در صورت عدم پیشرفت تهران در توافق هسته‌ای، مصمم به اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل هستند.
براساس اعلام وزارت امور خارجه فرانسه، دیپلمات‌های بریتانیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا به عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده اند که اگر پیشرفت ملموس در مذاکرات هسته ای صورت نگیرد آنها مصمم به فعالسازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها تا پایان تابستان جاری هستند.
به گزارش این رسانه، اروپایی‌ها با اعمال فشار تلاش دارند ایران را به « بازگشت بدون تأخیر به مسیر دیپلماتیک» متقاعد کنند تا به توافقی «محکم، قابل راستی‌آزمایی و پایدار» در مورد برنامه هسته‌ای ایران دست یابند.
سابقه مذاکرات و تحولات اخیر
از زمان حملات اسرائیل و ایالات متحده به تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران در ژوئن، گمانه‌زنی‌های زیادی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای تهران مطرح شده است.
بندی در توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵، که ایالات متحده از آن خارج شد، امکان بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را در صورت عدم پایبندی این کشور به تعهداتش فراهم می‌کند. دیپلمات‌های اروپایی به دنبال پیشرفت تا پایان اوت هستند، زیرا این مکانیسم در اکتبر منقضی می‌شود.
ایران و ایالات متحده از ماه آوریل چندین دور مذاکره از طریق میانجی‌گران عمانی برگزار کرده‌اند، پیش از آنکه اسرائیل در ۱۳ ژوئن به ایران حمله کند. واشنگتن نیز حملاتی به ایران انجام داد که عملاً مذاکرات هسته‌ای را متوقف کرد.
از زمان پایان درگیری‌ها، هم ایران و هم ایالات متحده آمادگی خود را برای بازگشت به میز مذاکره اعلام کرده‌اند، اگرچه تهران گفته است که از حق خود برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای صرف‌نظر نخواهد کرد.
پاسخ ایران به تهدیدات
به گزارش ایران من، «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز ۲۳ تیرماه در پاسخ به پرسش های متعدد درباره مکانیسم اسنپ‌بک و تهدید اروپا برای فعالسازی آن گفت: سازوکار موسوم به «پس‌گشت» (به فارسی) هیچ مبنای حقوقی، سیاسی ندارد و ما پیش‌تر نیز بارها این را اعلام کرده‌ایم و با توجه به تحولات اخیر، توسل به چنین سازوکاری بیش از پیش بی‌اساس و فاقد مبنای حقوقی و سیاسی و اخلاقی بوده و صرفاً ابزاری‌سازی از امکانی است که بنابر دلایل مشخص در قطعنامه ۲۲۳۱ برجام گنجانده شد که هیچ توجیهی ندارد.
وی ادامه داد: اولاً، جمهوری اسلامی ایران همچنان خود را عضو برجام می‌داند و کاهش تعهدات واکنشی به نقض‌های فاحش آمریکا و سایر طرف‌ها و حقی که در متن برجام پیش‌بینی شده بود که این اقدام یک سال پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام صورت گرفت. ثانیاً، طرف‌های اروپایی که مدام درصدد استفاده ابزاری از این سازوکار هستند، خود تعهدات اساسی‌شان را نقض کرده‌اند و بنابراین جایگاه حقوقی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار را ندارند. ثالثاً، با توجه به حملات به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، استفاده از سازوکار برجام فاقد هرگونه موضوعیتی است. بنابراین، تهدید به استفاده از سازوکار پس‌گشت صرفا یک کار سیاسی و در تقابل با جمهوری اسلامی ایران است که طبیعتاً با پاسخ متناسب و مقتضی مواجه خواهد شد.
بقائی خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر، آمریکا تحریم‌های چندلایه‌ای را با عناوین و بهانه‌های مختلف علیه ملت ایران اعمال کرده، اما ملت ایران با تکیه بر توان داخلی در برابر این فشارها مقاومت کرده و از حقوق و منافع خود عقب‌نشینی نکرده‌اند.
