سرویس خبری ایران من: کریستن هوپول راه‌حل نجات اقتصاد جهان را ارائه می‌دهد. اقتصاددان کانادایی اخراج آمریکا از سازمان تجارت جهانی را پیشنهاد می‌کند. سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ اقتصاد جهان را به خطر انداخته است. نظم تجاری قانون‌محور نیازمند اقدام فوری دارد.
تهدید بی‌سابقه آمریکا علیه تجارت جهانی
به گزارش ایران من از اکونومیست، کریستن هوپول، پروفسور، اقتصاددان و رئیس میز تحقیقات کانادا در سیاست جهانی در دانشگاه «بریتیش کلمبیا» در مقاله‌ای نوشت که برای نجات اقتصاد جهان، باید آمریکا را از سازمان تجارت جهانی اخراج کرد.
هوپول در این مقاله می‌نویسد: رئیس جمهوری آمریکا تهدید کرده تعرفه‌ها را به سطوح بی‌سابقه از نهم جولای (۱۸ تیر) افزایش دهد. این تعرفه‌ها شامل تعرفه ۵۰ درصدی بر تقریبا تمام کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا می‌شود. اقتصاد جهان در لبه پرتگاه معلق مانده است.
اتحادیه اروپا هفته گذشته ایده ایجاد جایگزینی برای سازمان تجارت جهانی(WTO) را مطرح کرد. این پیشنهاد هدف حفظ حاکمیت قانون در تجارت جهان با همکاری کشورهای همسو دارد. اما گزینه بهتری هم وجود دارد: سازمان تجارت جهانی را حفظ کنید و آمریکا را بیرون بیندازید!
ترامپ نظام تجاری جهان را ویران می‌کند
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از زمان بازگشت به کاخ سفید، اساساً نظام تجاری جهان را هدف حمله‌ای تمام‌عیار قرار داده است. او کشورهای سراسر جهان را با موج تعرفه‌ها و تهدیدهایی که به نظر ناتمام می‌رسند، هراسانده است. رئیس جمهوری آمریکا حتی دیگر تظاهر به رعایت قوانین سازمان تجارت جهانی هم نمی‌کند.
پولیتیکو اعلام کرده: اخراج آمریکا از سازمان تجارت جهانی، تنها راه نجات اقتصاد جهان است.
علاوه بر این، تعرفه‌های وی جهان را به بازگشت به دهه ۱۹۳۰ میلادی تهدید می‌کند. در آن زمان گسترش حمایت‌گرایی و سیاست به اصطلاح «همسایه‌ات را فقیر کن» تحت تاثیر قانون تعرفه‌ای «اسموت هاولی» قرار گرفت. این سیاست‌ها رکود بزرگ را تسریع کردند.
در چنین شرایطی، کشورها نمی‌توانند به آمریکا اجازه دهند که به عنوان عضو سازمان تجارت جهانی باقی بماند. این اجازه به معنای استهزای این نهاد و مقررات آن است. کشورهای متعهد به حفظ نظم تجاری قانون‌محور، باید بجنگند و از سیستم دفاع کنند. آنها باید آمریکا را بابت نقض آشکار قوانین سازمان تجارت جهانی تنبیه کنند.
نظم حقوقی بین‌المللی حاکم بر تجارت تنها زمانی بقا می‌یابد که کشورها به‌دلیل عدم پایبندی مجازات شوند. اما آمریکا از طریق ناتوان‌سازی رکن استیناف سازمان تجارت جهانی، اعمال و اجرای قوانین تجارت جهانی را غیرممکن کرده است.
آمریکا قوانین را بدون مجازات می‌شکند
در حال حاضر، هر کشوری که در پرونده مناقشه‌ای در این نهاد شکست بخورد، به‌راحتی می‌تواند مانع اعمال قانون شود. این کشورها از طریق ارائه درخواست استیناف به این رکن «از کار افتاده» این کار را انجام می‌دهند. آمریکا از طریق تکرار این رویه در مناقشات، قادر بوده است تا قوانین را بدون مجازات بشکند!
علاوه بر این، سیاست‌های ترامپ لطمه چشمگیری وارد کرده‌اند. خطر بزرگ‌تر این است که نقض قانونی گسترش یافته و به فروپاشی تجارت جهانی منجر خواهد شد. اگر قانون‌شکنی‌های آشکار او ادامه یابد، چطور کسی می‌تواند از سایر کشورها انتظار رعایت قوانین داشته باشد؟
آمریکا امروز تنها یک‌دهم تجارت جهان را تشکیل می‌دهد. نظام تجارت جهانی بدون این کشور قادر به بقاست. اما این بقا تنها زمانی ممکن است که سایر کشورهای جهان همچنان به رعایت قوانین ادامه دهند. با این حال، اگر سایر کشورها از قانون‌شکنی، تعرفه‌ها و سایر اقدامات حمایت‌گرایانه ترامپ تقلید کنند، نظام تجارت جهانی قادر به بقا نخواهد بود. در نتیجه، خطر شیوع این بیماری، تهدیدی به مراتب بزرگ‌تر را متوجه امنیت اقتصادی جهان می‌کند.
به همین دلیل است که اعضای سازمان تجارت جهانی باید در کنار یکدیگر بایستند. آنها باید با رد آشکار تجاوز تجاری ترامپ، نشان دهند که چنین تخلفی را تاب نخواهند آورد. آنچه روزگاری باورنکردنی به نظر می‌رسید، اکنون به یک الزام بدل شده است: «تنها راه حفظ نظام قانون‌محور، اخراج یا تعلیق آمریکاست.»
مکانیزم اخراج آمریکا از سازمان تجارت جهانی
سازوکار چنین اقدامی هم موجود است. هرچند سازمان تجارت جهانی رویه مشخصی برای اخراج یکی از اعضا ندارد اما ذیل «ماده X» امکان‌پذیر است. این ماده رویه‌های تجدیدنظر در توافقات این سازمان را با جزئیات ارائه می‌کند. کشورها با اکثریت دو سوم آرا برای اصلاح توافق، می‌توانند آمریکا را از این سازمان اخراج کنند. اگر این کشور از پذیرش اصلاحات خودداری کند، آنگاه اکثریت سه‌چهارم لازم خواهد بود.
کشورها نباید به آمریکا اجازه دهند تا بدون هیچگونه مسئولیتی برای پایبندی به تعهداتش، از مزایای عضویت در این سازمان بهره‌مند شود. و در همین راستا، سلب حق عضویت در سازمان تجارت جهانی از این کشور، در نهایت اهرم لازم را ایجاد خواهد کرد. این اقدام ترامپ را مجبور خواهد کرد تا از تعرفه‌های مخربش دست بردارد.
رئیس جمهوری آمریکا به‌دفعات تهدید به خروج از این سازمان کرده است. حالا وقت آن فرارسیده است تا دیگران بلوف او را رو کنند.
جامعه جهانی باید این نکته را مد نظر قرار دهد که لطمه اقتصادی قابل توجه خواهد بود. آمریکا با تعرفه‌های مطلوب سازمان تجارت جهانی، دسترسی به بازارهای جهانی را از دست خواهد داد. کشورها می‌توانند بدون محدودیت آن را هدف تعرفه قرار دهند. علاوه بر این، آمریکا برای خدمات صادراتی‌اش دسترسی به بازار را از دست خواهد داد. این کشور مصونیت مالکیت معنوی‌اش را نیز از دست خواهد داد. این مصونیت زیربنای موفقیت اقتصادی معاصر آمریکا و سلطه آن بر بخش‌های پیشتاز فناوری است.
واشنگتن همچنین مصونیت سازمان تجارت جهانی برابر تبعیض تجاری را نیز از دست می‌دهد. این امر متعاقبا کشورهای دیگر را قادر می‌سازد تا با اعمال محدودیت‌های صادراتی، زنجیره تامین کالاهای حیاتی آن را قطع کنند.
ترامپ، آمریکا را در حوزه تجارت به کشوری یاغی بدل کرده است. این کشور اکنون به طور کامل به قوانین بین‌المللی بی‌توجهی می‌کند. اخراج آمریکا جایگاه آن را به عنوان کشوری «مطرود» در عرصه بین‌المللی شفاف خواهد کرد.
درست است که تاکنون هیچ کشوری را از سازمان تجارت جهانی اخراج نکرده‌اند. اما وسعت نقض قوانین به دست ترامپ هم کاملا بی‌سابقه است. در نتیجه این وضعیت نیازمند پاسخی بی‌سابقه است. بدون یک رکن استیناف کاربردی، هیچ راهی برای اجرای قوانین علیه آمریکا وجود ندارد. حامیان نظم تجاری قانون‌محور، باید گرد هم بیایند. آنها باید به‌دنبال جلب حمایت گسترده برای بازنگری توافق باشند. هدف این بازنگری تعلیق یا لغو عضویت آمریکا است.
