سرویس خبری ایران من: حمله هوایی اسرائیل به زندان اوین در تهران طی جنگ ۱۲ روزه اخیر، موجی از واکنشهای بینالمللی را برانگیخت. این حمله که منجر به کشته شدن دهها غیرنظامی شد، اکنون محور تحقیقات احتمالی درباره جنایتهای جنگی قرار گرفته است.
خواست عفو بینالملل برای تحقیق
عفو بینالملل خواستار تحقیق درباره جنایتهای جنگی پس از حمله اسرائیل به زندان اوین شد. عفو بینالملل روز سهشنبه اعلام کرد که پس از حمله هوایی مرگبار اسرائیل به زندان اوین در تهران ـ حملهای که در جریان جنگ ۱۲روزه ماه گذشته رخ داد ـ باید تحقیق کیفری درباره احتمال ارتکاب جنایت جنگی انجام شود.
جزئیات حمله و تلفات
به گفته مقامهای ایرانی، برآورد اولیه تلفات این حمله تا این لحظه ۷۹ کشته است. اسرائیل وقوع حمله را تأیید کرده است. این ضربه بخشی از ساختمان اداری زندان اوین را ویران کرد. اوین، مجموعهای بزرگ و بهشدت حفاظتشده در شمال تهران است که بنا بر گزارش گروههای حقوق بشری، محل نگهداری زندانیان سیاسی و شماری از اتباع خارجی است. عفو بینالملل این حمله اسرائیل را «عمدی» و «نقض فاحش حقوق بشردوستانه بینالمللی» توصیف کرده است.
ارزیابی حقوقی حمله
این سازمان میگوید حمله هوایی باید «به عنوان یک پرونده احتمالیِ جنایت جنگی، موضوع تحقیق کیفری قرار گیرد». عفو بینالملل با استناد به آنچه تصاویر ویدئویی تأییدشده، تصاویر ماهوارهای و شهادت شاهدان خوانده، اعلام کرد ارتش اسرائیل چندین نوبت زندان اوین را هدف حملات هوایی قرار داده که در نتیجه آن دهها غیرنظامی کشته یا زخمی شدهاند و دستکم در شش نقطه از محوطه زندان خسارت و ویرانی گسترده بر جای مانده است. این سازمان تأکید دارد هیچ نشانهای در دست نیست که زندان اوین را بتوان بهطور معتبر «هدف نظامی قانونی» دانست.
زمینه گستردهتر درگیری
حمله به اوین بخشی از یورش گستردهتری بود که اسرائیل در ۱۳ ژوئن علیه فرماندهان ارشد نظامی ایران، دانشمندان هستهای، تأسیسات غنیسازی اورانیوم و برنامه موشکهای بالستیک این کشور آغاز کرد؛ عملیاتی که هدف اعلامشده آن، جلوگیری از اجرای طرح اعلامی جمهوری اسلامی برای نابودی کشور یهودی عنوان شده است. ایران بارها هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را رد کرده است؛ با این حال، اورانیوم را تا سطوحی غنیسازی کرده که کاربرد غیرنظامی قابلقبولی ندارد، دسترسی بازرسان بینالمللی به برخی تأسیسات هستهای خود را محدود کرده و توان موشکهای بالستیکش را گسترش داده است.
اسرائیل میگوید ایران اخیراً گامهایی در مسیر تسلیحاتی شدن برداشته است. حملات به زندان اوین در واپسین روز جنگ و همزمان با موجی از حملات به تهران انجام شد؛ حملاتی که نمادها و داراییهای کلیدی حکومت ایران را در پایتخت هدف قرار دادند، از جمله تأسیسات وابسته به سپاه پاسداران، خودِ زندان اوین، و ساعت دیجیتال شمارش معکوس «نابودی اسرائیل».
قربانیان حمله هوایی ۲۳ ژوئن شامل کارکنان اداری، مأموران نگهبانی، زندانیان، بستگان ملاقاتکننده و همچنین برخی از ساکنان مناطق اطراف زندان بودند. در زمان حمله، بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ زندانی در زندان اوین نگهداری میشدند. در میان این زندانیان، سسیل کوهلر و ژاک پاری، دو شهروند فرانسوی که سه سال پیش به اتهام جاسوسی بازداشت شده بودند، نیز حضور داشتند. خانواده این دو اعلام کردهاند که آنها در جریان حمله آسیبی ندیدهاند و پس از آن به مکان دیگری منتقل شدهاند. دولت فرانسه و برخی کشورهای غربی، این دو نفر و دیگر اتباع خارجی بازداشتشده در ایران را «گروگانهایی» میدانند که جمهوری اسلامی با هدف اعمال فشار در جریان مذاکرات از آنها استفاده میکند.