سرویس خبری ایران من: در این مصاحبه، وزیر امور خارجه ایران دیدگاه‌های خود را درباره مذاکرات هسته‌ای، روابط با دولت ترامپ، و وضعیت فعلی برنامه غنی‌سازی ایران پس از حملات اخیر ارائه می‌دهد. این گفت‌وگو نگاهی جامع به موضع ایران در قبال مسائل هسته‌ای و راه‌حل‌های دیپلماتیک ارائه می‌کند.
آمادگی برای مذاکره و شرایط گفت‌وگو
فاکس نیوز: جناب وزیر امور خارجه، از اینکه وقتتان را در اختیار ما گذاشتید، سپاسگزارم.
عباس عراقچی:خواهش می‌کنم.
فاکس نیوز: آیا شما آماده‌اید مستقیماً با دولت ترامپ وارد مذاکره شوید تا شاید راه‌حلی برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای پیدا شود، آن هم بعد از تمام اتفاقاتی که رخ داده؟
عباس عراقچی: ما برای مذاکره آماده‌ایم، اما در حال حاضر نه به شکل مستقیم. اگر ایالات متحده با نیت رسیدن به یک راه‌حل برد-برد وارد گفت‌وگو شود، من برای تعامل آمادگی دارم. منظورم این است که ما آماده‌ایم برای اعتمادسازی هر گامی برداریم تا نشان دهیم برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح‌آمیز بوده و خواهد ماند. ایران هیچ‌گاه به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد بود. در مقابل، انتظار داریم آن‌ها نیز تحریم‌ها را لغو کنند. این می‌تواند یک توافق برد-برد باشد و ما آماده گفت‌وگو در این زمینه هستیم. البته هنوز ترجیح ما ادامه مذاکرات به صورت غیرمستقیم است.
فاکس نیوز: اما واقعاً اختیار انجام چنین توافقی را داشتید؟ برخی تردید دارند که آیا شما از جانب رهبر انقلاب اجازه چنین معامله‌ای را داشته‌اید یا نه. آیا داشتید؟
عباس عراقچی: بله، من اختیار داشتم. اگر منظورتان مذاکراتم با آقای ویتکاف باشد، باید بگویم امکان رسیدن به توافق وجود داشت. من چندین بار و خیلی شفاف به او گفتم که اگر هدف این مذاکرات، توافقی باشد که بر اساس آن ایران تعهد بدهد هرگز به‌دنبال سلاح هسته‌ای نرود، چنین توافقی شدنی است. اما اگر هدف این باشد که ما از حقوق قانونی خودمان، از جمله حق غنی‌سازی، محروم شویم، این امکان‌پذیر نخواهد بود.
غنی‌سازی اورانیوم و حقوق قانونی ایران
فاکس نیوز: اما چرا مثل برخی کشورها اورانیوم غنی‌شده را وارد نمی‌کنید و از آن استفاده نمی‌کنید؟
عباس عراقچی: چون این یک دستاورد علمی برای ماست؛ چیزی است که خودمان با تلاش به آن رسیده‌ایم. چرا باید چیزی را که می‌توانیم خودمان تولید کنیم، از دیگران وارد کنیم؟
فاکس نیوز: چون شما میزان غنی‌سازی را از سطح مجاز فراتر برده‌اید؛ آن را به ۶۰ یا حتی ۹۰ درصد رسانده‌اید، در حالی‌که باید زیر ۳.۵ درصد بماند.
عباس عراقچی: نه، نه، نه. ما هیچ‌وقت غنی‌سازی را به ۹۰ درصد نرسانده‌ایم. ما همواره متعهد بوده‌ایم که برای سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای، زیر ۵ درصد غنی‌سازی انجام دهیم. البته تا ۲۰ درصد غنی‌سازی کرده‌ایم چون راکتور تحقیقاتی تهران به آن نیاز دارد. همچنین یک بار پس از خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای‌مان، غنی‌سازی را تا ۶۰ درصد افزایش دادیم. در همان زمان من مذاکره‌کننده بودم و به طرف مقابل گفتم اگر توافق حاصل شود، ما فوراً این میزان را کاهش می‌دهیم.
خسارات وارده به تأسیسات هسته‌ای
فاکس نیوز: جناب وزیر امور خارجه، میزان خسارت وارد شده به برنامه غنی‌سازی ایران بعد از این حملات چقدر بوده است؟
عباس عراقچی: تأسیسات ما به‌طور جدی آسیب دیده‌اند. البته هنوز ارزیابی دقیق در حال انجام است و سازمان انرژی اتمی مسئول بررسی این خسارت‌هاست. اما تا جایی که اطلاع دارم، آسیب‌ها بسیار شدید بوده‌اند.
فاکس نیوز: آیا مواد غنی‌شده‌ای که از قبل در اختیار داشتید، سالم مانده؟ هنوز قابل استفاده هستند؟
عباس عراقچی: اطلاعات دقیق هنوز در دست من نیست. همان‌طور که گفتم، بررسی این موضوع بر عهده سازمان انرژی اتمی است. آن‌ها در حال بررسی‌اند که دقیقاً چه بلایی سر مواد هسته‌ای، به‌ویژه اورانیوم غنی‌شده‌مان آمده است. به‌زودی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نیز در جریان جزئیات قرار خواهیم داد. همکاری ما با آژانس همچنان ادامه دارد و متوقف نشده است. اما واقعیت این است که با توجه به تخریب تأسیسات، نیاز به روش‌های جدیدی داریم.
فاکس نیوز: یعنی ممکن است اجازه بدهید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوباره به ایران بازگردند و به همه سایت‌ها دسترسی داشته باشند؟
عباس عراقچی: این مسئله بستگی به توافقی دارد که با آژانس حاصل می‌شود. هر درخواست برای بازدید یا اعزام بازرسان باید به‌صورت موردی بررسی شود. شورای عالی امنیت ملی ما با توجه به نگرانی‌های امنیتی، این درخواست‌ها را ارزیابی خواهد کرد.
آینده برنامه غنی‌سازی و پاسخ به تهدیدات
فاکس نیوز: با در نظر گرفتن این ملاحظات، آیا ایران تصمیم دارد برنامه غنی‌سازی‌اش را بازسازی کند؟ یا آسیب‌ها آن‌قدر شدید بوده که همه‌چیز متوقف شده؟
عباس عراقچی: فعلاً غنی‌سازی متوقف شده چون آسیب‌ها واقعاً جدی هستند. اما روشن است که ما این برنامه را رها نخواهیم کرد. این دستاوردی است که دانشمندان ما با تلاش فراوان به آن رسیده‌اند. حالا دیگر موضوع غنی‌سازی فقط یک مسئله فنی نیست، بلکه به بخشی از غرور ملی ما تبدیل شده است. ما به‌هیچ‌وجه حاضر نیستیم چیزی را کنار بگذاریم که برای مردم ایران نماد عزت و کرامت ملی است. البته ترجیح می‌دهیم این موضوع را از طریق مذاکره حل‌وفصل کنیم و آماده گفت‌وگو برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن این برنامه هستیم.
فاکس نیوز: جناب وزیر، با کمال احترام، نگرانی‌ها درباره برنامه غنی‌سازی ایران فقط محدود به آمریکا و اسرائیل نیست. بسیاری از رهبران دیگر جهان نیز نسبت به آن تردید دارند. اگر این برنامه کاملاً صلح‌آمیز است، چرا باید در عمق نیم‌مایلی کوه و در تأسیساتی زیرزمینی نگهداری شود؟ این یکی از سوالاتی است که مطرح می‌شود. و دوم اینکه، رئیس‌جمهور ترامپ هشدار داده اگر ایران قصد بازسازی برنامه غنی‌سازی‌اش را داشته باشد، بدون تردید دست به حملات بیشتری خواهد زد. پاسخ شما به این تهدید چیست؟
عباس عراقچی: دلیل پنهان‌سازی تأسیسات‌مان، تهدیدهای مستمر اسرائیل و ایالات متحده است. ما راهی نداشتیم جز اینکه از تأسیسات، مواد هسته‌ای و دانشمندان‌مان محافظت کنیم. پیام من به آمریکا این است: بیایید راه‌حلی مذاکره‌محور برای موضوع هسته‌ای ایران پیدا کنیم. ما قبلاً هم این مسیر را طی کرده‌ایم؛ در سال ۲۰۱۵ و پس از دو سال و نیم مذاکره، که خودم هم بخشی از آن بودم، به توافقی رسیدیم که به برجام معروف شد. شاید دولت فعلی آمریکا علاقه‌ای به آن توافق نداشته باشد، اما ما می‌توانیم به توافقی مشابه یا حتی بهتر برسیم.
تجربه نشان داده که هیچ راه‌حل نظامی برای نابودی برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد. بله، تأسیسات تخریب شده‌اند؛ آن‌هم به‌طور گسترده و شدید. اما فناوری ما باقی است. برنامه غنی‌سازی ایران وارداتی نیست که با بمباران از بین برود. این دانش در داخل کشور توسعه یافته، حاصل تلاش دانشمندان خودمان است. دانش این فناوری، نیروی انسانی آن، و حتی زیرساخت‌ها در اختیار خودمان است. ساختمان‌ها را می‌توان بازسازی کرد، ماشین‌ها را می‌توان جایگزین کرد. اما فناوری را نمی‌توان با حمله نظامی از بین برد. به باور من، همین حملات اخیر نشان دادند که راه‌حل نظامی در این زمینه کارایی ندارد. در عوض، راه مذاکره باز است. ما قبلاً پای میز مذاکره نشسته‌ایم و اگر اراده‌ای وجود داشته باشد، دوباره هم آماده گفت‌وگو هستیم.
