سرویس خبری ایران من: وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشستی با حضور سفرا و نمایندگان کشورهای خارجی مقیم تهران، تحولات مهمی در سیاست هسته‌ای کشور را اعلام کرد. سید عباس عراقچی در این دیدار که در پی حملات اخیر به تاسیسات هسته‌ای ایران برگزار شد، چارچوب جدید همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شرایط احتمالی مذاکرات آینده را تشریح کرد.
تغییرات در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
به گزارش ایران من، وزیر امور خارجه در جمع سفرا و کارداران و روسای نمایندگی های خارجی و بین‌المللی مقیم تهران گفت: در حال حاضر همکاری ما با آژانس متوقف نشده اما به دلیل تحولات رخ داده و تغییراتی که صورت گرفته از این به بعد طبق قانون مجلس، همه فعالیت‌ها و همکاری ایران با آژانس از طریق شورای عالی امنیت ملی انجام خواهد شد.
سید عباس عراقچی امروز- شنبه ۲۱ تیر- در جمع سفرا و کارداران و روسای نمایندگی های خارجی و بین‌المللی مقیم تهران با اشاره به تغییرات به وجود آمده در کادر فعال برخی سفارتخانه‌های خارجی فعال و مستقر در ایران صحبت کرد. وی ضمن ابراز تاسف از روزهای سخت رفته بر سفرا و کارداران این کشورها گفت: ترک ایران از سوی شما قابل فهم بود و از حضور مجدد شما استقبال می‌کنیم.
واکنش به حملات و موضع بین‌المللی
وزیر امور خارجه در ابتدای این نشست از کشورهایی که این تجاوز و حمله به تاسیسات هسته‌ای را محکوم کردند تشکر کرد. این کشورها با ایران ابراز همدردی کرده و تسلیت گفتند. عراقچی قدردانی کرد و گفت: البته برخی کشورها حاضر نشدند این تجاوز و تخلف روشن از حقوق بین‌الملل را محکوم کنند که جای تاسف دارد.
بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی این حملات را محکوم کردند. جنبش عدم تعهد، سازمان همکاری اسلامی، شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه عرب بریکس و شانگهای و دیگر کشورها و سازمان و بیش از ۱۲۰ کشور این حملات را محکوم کردند. انتظار داشتیم شورای امنیت به عنوان نهاد ضامن صلح و امنیت این حمله را محکوم کند. اما به دلیل مخالفت آمریکا و دیگر اعضا این اتفاق نیافتاد.
وی افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیر کل این نهاد حمله را محکوم نکردند که ما از این موضوع متاسفیم. واقعیت این است که در این حملات تاسیسات ایران آسیب جدی دید. اما از آن بیشتر معاهده عدم اشاعه و حقوق و قواعد بین‌الملل مورد حمله و آسیب قرار گرفت.
در حال حاضر نیز همکاری ما با آژانس متوقف نشده اما تحولات رخ داده و تغییراتی صورت گرفته. از این به بعد طبق قانون مجلس همه فعالیت‌ها و همکاری ایران با آژانس از طریق شورای عالی امنیت ملی انجام خواهد شد. مقامات ایرانی مورد به مورد درخواست‌های آژانس را بر اساس منافع ایران بررسی و ارزیابی و پاسخ خواهند داد.
بررسی امنیتی و خطرات موجود
عراقچی افزود: خطر اشاعه مواد رادیو اکتیو و انفجار مهممات باقی مانده از جنگ در سایت‌های هسته‌ای مورد حمله، جدی است. مقامات ایرانی ورود بازرسان به این مناطق را از نظر امنیتی برای ایران و سلامتی بازرسان مورد بررسی دقیق قرار خواهند داد.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه ایران بیش از بیست سال است که تلاش می‌کند گفت: ما تلاش می‌کنیم صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود را به کشورهای نگران ثابت کنیم. ما در این مسیر، همه راه‌ها را پیموده‌ایم تا ثابت کنیم این برنامه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری صلح‌آمیز بوده و خواهد ماند.
اگر قصد حرکت به سمت سلاح هسته‌ای داشتیم، پیش از این اقدام می‌کردیم. یا شاید الان بهترین بهانه را داشتیم اما پایبندی ما به اصول و اعتقادات اسلامی مانع چنین مسیری است. ما سلاح‌های هسته‌ای را نه‌تنها غیرانسانی، بلکه از نظر اسلامی نیز مردود می‌دانیم. این دیدگاه در فتاوای رهبری به‌روشنی بیان شده است.
شرایط مذاکرات آینده و حفظ حقوق هسته‌ای
عراقچی در ادامه افزود: ما همواره آمادگی خود را برای گفت‌وگو پیرامون برنامه هسته‌ای‌مان اعلام کرده‌ایم. در آینده نیز آماده مذاکره خواهیم بود. با این حال، طبیعی است که باید اطمینان حاصل شود. در صورتی که مذاکراتی مجدداً آغاز شود، این روند به جنگ منتهی نخواهد شد.
همه شما می‌دانید که ما در حال مذاکره بودیم، اما در همین حین، اسرائیل با هماهنگی آمریکا به ایران حمله کرد. از نظر ما، این موضوع کاملاً قطعی است که ایالات متحده از ابتدا در این حملات مشارکت داشته است. ابتدا اسرائیل با هماهنگی آمریکا دست به حمله زد، و پس از آن، خودِ آمریکا نیز مستقیماً وارد عمل شد. در واقع، آمریکایی‌ها به میز مذاکره و به اصل دیپلماسی خیانت کردند.
وزیر خارجه خاطر نشان کرد: اکنون، اگر آمریکا یا سایر کشورها ادعای ازسرگیری مذاکرات مطرح می‌کنند، ابتدا باید تضمینی جدی بدهند. این تضمین باید اطمینان دهد که چنین اقداماتی تکرار نخواهد شد. حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، دستیابی به یک راه‌حل مبتنی بر مذاکره را دشوارتر و پیچیده‌تر کرده است.
از ابتدا همگان بر این باور بودند که برنامه هسته‌ای ایران راه‌حل نظامی ندارد. پس از حملات اخیر و در پی جنگی که به راه افتاد، بار دیگر ثابت شد که راه‌حل نظامی برای این مسئله وجود ندارد. برنامه هسته‌ای ایران با بمباران یا حمله نظامی از بین نخواهد رفت. دلیل این امر بسیار روشن است: این برنامه مبتنی بر علم و فناوری است. علم و فناوری را نمی‌توان با حمله نظامی یا بمباران نابود کرد.
عراقچی ادامه داد: با این حال، برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران، امکان دستیابی به راه‌حل‌های مبتنی بر مذاکره همچنان وجود دارد. همان‌گونه که در گذشته نیز وجود داشت و یک‌بار هم به نتیجه رسید. در سال ۲۰۱۵، توافقی میان ایران و کشورهای ۵+۱ حاصل شد.
بر اساس این توافق، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت قانع شدند. آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین به‌علاوه آلمان، قانع شدند که برنامه هسته‌ای ایران ماهیتی صلح‌آمیز دارد. آنها پذیرفتند که این برنامه صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. این توافق، نتیجه دیپلماسی بود و جامعه جهانی نیز این دستاورد را جشن گرفت. همگان پذیرفتند که دیپلماسی می‌تواند کارساز باشد و حتی پیچیده‌ترین مسائل را نیز حل‌وفصل کند.
وزیر خارجه ادامه داد: خطر اشاعه مواد رادیواکتیو کاملاً جدی است. همچنین، خطر انفجار مهماتی که از جنگ باقی مانده‌اند نیز تهدیدی واقعی و جدی به شمار می‌رود. در این شرایط، موضوع بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این مراکز نیز ابعاد مختلفی دارد. مقامات ایرانی این موضوع را به‌دقت بررسی خواهند کرد.
از یک سو، نزدیک شدن بازرسان به این مراکز برای ما دارای جنبه‌های امنیتی است. این موضوع نیازمند ارزیابی دقیق است. از سوی دیگر، ایمنی خود بازرسان نیز موضوعی مهم و قابل توجه است. مقامات ایرانی این موضوع را مورد بررسی قرار خواهند داد.
عراقچی ادامه داد: باید به‌صراحت تأکید کنم که در هر راه‌حل مذاکره‌شده و در هر روند گفت‌وگویی، حقوق مردم ایران در موضوع هسته‌ای مهم است. از جمله حق غنی‌سازی باید به‌طور کامل مورد احترام قرار گیرد. ما هیچ توافقی را که در آن حق غنی‌سازی به رسمیت شناخته نشده باشد، نخواهیم پذیرفت.
غنی‌سازی، یک دستاورد بزرگ علمی و نتیجه تلاش‌های دانشمندان ایرانی است. ما از این دستاورد ارزشمند صیانت خواهیم کرد. برای حفظ این دستاورد، مجاهدت‌های فراوانی صورت گرفته و قربانی‌های بسیاری داده شده است. از همه مهم‌تر، در همین دوران اخیر، به‌خاطر این حق، وارد جنگ شدیم. جنگی که دشمنان علیه ما تحمیل کردند، و ما برای دفاع از حقوق خود در این مسیر جنگیدیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: اگر مذاکراتی در آینده شکل گیرد، با توجه به شرایطی که بیان کردم، موضوع مذاکره صرفاً برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود. به‌ویژه ایجاد اطمینان نسبت به ماهیت صلح‌آمیز این برنامه در برابر رفع تحریم‌ها. هیچ موضوع دیگری در دستور کار مذاکرات قرار نخواهد گرفت.
جمهوری اسلامی ایران توانمندی‌های خود را در هر شرایطی حفظ خواهد کرد. به‌ویژه توانمندی‌های نظامی و دفاعی‌اش را حفظ خواهد کرد. این توانمندی‌ها برای دفاع از مردم ایران است. در جنگ اخیر نیز قدرت خود را به‌خوبی نشان دادند. این توانمندی ها موضوع هیچ مذاکره‌ای نخواهند بود.
