سرویس خبری ایران من: تنش‌های منطقه‌ای در خاورمیانه با تهدیدات متقابل ایران و اسرائیل به اوج خود رسیده است. در حالی که جامعه بین‌المللی نگران برنامه هسته‌ای ایران است، تهران نیز تهدید به افشای اسرار هسته‌ای اسرائیل کرده است. این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که مذاکرات هسته‌ای در بن‌بست قرار دارد و فشارهای دیپلماتیک شدت گرفته است.
ادعاهای ایران درباره افشای اسرار هسته‌ای اسرائیل
ایران اعلام کرده که به‌زودی بخشی از اسرار هسته‌ای اسرائیل را افشا خواهد کرد؛ این در حالی است که هم‌زمان فشارهای بین‌المللی برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه تهران شدت گرفته است.
به گفته مقام‌های ایرانی، کشور در آستانه انتشار اطلاعاتی از مجموعه‌ای گسترده از اسرار هسته‌ای اسرائیل است که مدعی‌اند به آن‌ها دست یافته‌اند. این اعلام در شرایطی صورت می‌گیرد که سه کشور اروپایی تلاش دارند در هفته جاری، رأی‌گیری برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه برنامه هسته‌ای ایران را به جریان بیندازند.
با این حال، برخی ناظران احتمال می‌دهند ادعاهای تأییدنشده ایران درباره افشای اطلاعات اسرائیل، با هدف منحرف‌کردن افکار عمومی از برنامه هسته‌ای خود صورت گرفته باشد؛ برنامه‌ای که تهران آن را صلح‌آمیز می‌خواند اما به‌گفته مقام‌های ایرانی «بیش از اندازه» تحت نظارت قرار دارد.
اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات ایران، روز یکشنبه مدعی شد که تهران به «حجم وسیعی از اسناد حساس و راهبردی اسرائیل»، از جمله طرح‌ها و داده‌های مربوط به تأسیسات هسته‌ای این رژیم دست یافته است. او اعلام کرد که بخشی از این اسناد به‌زودی منتشر می‌شود و آن‌ها را به دستگیری دو شهروند اسرائیلی به نام‌های روی میزراحی و آلموگ عطیاس به اتهام جاسوسی برای ایران مرتبط دانست.
حتی در داخل ایران نیز برخی در مورد صحت این ادعاها تردید دارند و دستیابی اطلاعاتی به این سطح را غیرمحتمل می‌دانند. به باور برخی تحلیل‌گران، هدف از این اعلام می‌تواند ایجاد بازدارندگی در برابر تهدید مکرر اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران باشد. انتشار این‌گونه اسناد ممکن است پیامدهای تلافی‌جویانه احتمالی ایران را برای اسرائیل پرهزینه‌تر جلوه دهد.
فشارهای اروپایی و وضعیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
در همین حال، سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا در حال آماده‌سازی برای فشار بر نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین هستند. این نشست از دوشنبه آغاز می‌شود و ممکن است به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در ماه اکتبر منجر شود. این کشورها استناد خواهند کرد به گزارش ۲۰ صفحه‌ای دبیرخانه آژانس درباره عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ و ناتوانی چندساله تهران در پاسخ‌گویی به پرسش‌های مرتبط با ابعاد گذشته برنامه هسته‌ای‌اش.
در این گزارش آمده است که ایران تاکنون ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی کرده؛ رقمی که نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای است و برای تولید حدود ۱۰ بمب اتمی کفایت می‌کند. همچنین اعلام شده که ذخایر اورانیوم ایران از زمان گزارش قبلی در ماه مارس، ۵۰ درصد افزایش یافته است.
قدرت‌های اروپایی بر اساس همین گزارش، به دنبال تصویب قطعنامه‌ای هستند که ایران را به نقض تعهدات پادمانی خود متهم کند؛ در صورت تصویب، این اولین بار از سال ۲۰۰۵ خواهد بود که چنین نتیجه‌گیری صورت می‌گیرد. این اقدام می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت تحریم‌های سازمان ملل در اکتبر باشد، زمانی که مهلت توافق ۲۰۱۵ به پایان می‌رسد. به دلیل نحوه تنظیم این توافق، روسیه و چین قادر به استفاده از حق وتو برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها نخواهند بود.
واکنش ایران و چشم‌انداز مذاکرات آینده
ایران پیش‌تر هشدار داده بود که در صورت تصویب چنین قطعنامه‌ای، دست به اقدامات متقابل خواهد زد؛ اقداماتی که ممکن است شامل کاهش بیشتر سطح همکاری با بازرسان سازمان ملل و افزایش سرعت غنی‌سازی اورانیوم باشد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، گفته که از زمان آخرین توبیخ آژانس، ایران تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصد را هفت برابر کرده و ۲۰ آبشار سانتریفیوژ پیشرفته به چرخه افزوده است.
در صورت تصویب این قطعنامه، فرانسه، آلمان و بریتانیا تا ۱۸ اکتبر فرصت خواهند داشت تا تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند مکانیسم بازگشت تحریم‌های پیش‌بینی‌شده در توافق هسته‌ای را فعال کنند یا نه. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، هشدار داده که «متهم‌کردن نادرست ایران به نقض پادمان‌ها بر اساس گزارش‌های ضعیف و سیاسی‌شده تنها به‌منظور ایجاد بحران طراحی شده است». او خطاب به اروپا هشدار داده که «ایران در برابر نقض حقوق خود واکنش شدید نشان خواهد داد» و مسئولیت کامل پیامدها را متوجه کشورهایی دانسته که به‌گفته او «برای خودنمایی، دست به اقدامات غیرمسئولانه می‌زنند».
هنوز هیچ تاریخ مشخصی برای ازسرگیری گفت‌وگوهای دوجانبه میان آمریکا و ایران درباره برنامه هسته‌ای تهران اعلام نشده است. محور اصلی این مذاکرات، موضوع ادامه غنی‌سازی اورانیوم در داخل ایران است؛ موضوعی که تهران آن را بخشی از حاکمیت ملی خود می‌داند. در مقابل، آمریکا دست‌کم در اظهارات علنی بر توقف کامل غنی‌سازی پافشاری می‌کند و آن را تنها راه مؤثر برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای می‌داند.
با وجود خروج یک‌جانبه از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ تمایل چشم‌گیری به رسیدن به توافق جدید با ایران نشان داده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که رئیس‌جمهور آمریکا برای انجام مذاکرات، ضرب‌الاجل ۶۰روزه‌ای تعیین کرده که در تاریخ ۱۱ ژوئن به پایان می‌رسد. ترامپ ایران را به تعلل در روند مذاکرات متهم کرده، هرچند ضرب‌الاجل‌های قبلی او معمولاً انعطاف‌پذیر بوده‌اند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌گوید به صداقت هر دو طرف—آمریکا و ایران—در مسیر رسیدن به توافق باور دارد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز پیشنهاد داده که کشورش نقش میانجی را ایفا کند و در صورت دستیابی به توافق، میزبان ذخایر فزاینده اورانیوم ایران باشد. یکی از گزینه‌های مطرح‌شده این است که ایران به‌طور موقت برنامه غنی‌سازی خود را تعلیق کند؛ اقدامی که پیش‌تر در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ نیز انجام داده بود.
