سرویس خبری ایران من: رهبران عربی از حمله نظامی به ایران جلوگیری کردند. کشورهای خلیج فارس دیپلماسی هستهای را ترجیح میدهند. ترامپ در سفر اخیر پیامهای مهمی دریافت کرد. موضع جدید عربستان و امارات تغییر محسوسی نشان میدهد.
سفر ترامپ به غرب آسیا و پیامهای دریافتی
به گزارش ایران من، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده سفری سه روزه به غرب آسیا انجام داد. این سفر در ۲۳ اردیبهشت ماه آغاز شد. ترامپ از عربستان، قطر و امارات متحده عربی بازدید کرد. رسانهها توجه زیادی به برگزاری این سفر نشان دادند. موضوع رایزنیهای رئیس جمهور آمریکا در ریاض، دوحه و ابوظبی اهمیت ویژهای یافت.
تحلیلگران موضوعات مختلفی را بررسی کردند. اسرائیل در نخستین تور منطقهای ترامپ غایب بود. ترامپ قراردادهای تسلیحاتی چند میلیاردی با عربستان سعودی امضا کرد. رویکرد رئیس جمهور آمریکا نسبت به مدیریت تنش با تهران نیز مورد توجه قرار گرفت.
پایگاه خبری اکسیوس گزارش اختصاصی منتشر کرد. این گزارش اعلام کرد که رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی با حمله به تأسیسات هستهای ایران مخالفت کردند. آنها ترامپ را تشویق کردند تا به تلاش برای دستیابی به توافق هستهای جدید ادامه دهد.
تغییر موضع کشورهای خلیج فارس
نویسنده این مطلب پرسشی مطرح کرد که چرا این موضوع اهمیت دارد. او توضیح داد که عربستان، امارات و سایر کشورهای خلیج فارس در سال ۲۰۱۵ با توافق هستهای با ایران مخالف بودند. این توافق به برنامه جامع اقدام مشترک معروف است. اکنون این کشورها از حامیان مشتاق دیپلماسی با تهران محسوب میشوند.
سعودیها و اماراتیها در آن زمان بهطور پنهانی عمل کردند. آنها از مبارزه علنی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل حمایت میکردند. نتانیاهو علیه رئیسجمهور وقت آمریکا، باراک اوباما، بر سر توافق هستهای مبارزه میکرد. او تهدیداتش برای حمله به ایران را مطرح میکرد. اکنون وضعیت تغییر کرده است. آنها نگراناند که نتانیاهو دکمه حمله را فشار دهد. همچنین نگراناند که ترامپ از مذاکرات صرفنظر کند و خودش به گزینه نظامی متوسل شود.
نگرانیهای امنیتی رهبران منطقه
نویسنده ادعا کرد که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان، محمد بن زاید رئیسجمهور امارات و تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر، همگی به ترامپ پیام واضحی دادند. آنها گفتند که نگراناند در صورت حمله به سایتهای هستهای ایران، کشورهای آنها هدف حملات ایران قرار گیرند. هر سه کشور میزبان پایگاههای نظامی ایالات متحده هستند.
یک منبع آگاه به اکسیوس اطلاع داد که امیر قطر به ترامپ هشدار داد. او گفت که کشورهای خلیج فارس در چنین سناریویی بیش از هر کشور دیگری آسیب خواهند دید. سعودیها و قطریها بهطور خاص در مورد حمله نظامی اسرائیل به ایران نگرانی ابراز کردند. امارات اعلام کرد که راهحل دیپلماتیک را ترجیح میدهد. مقامات آمریکایی تأیید کردند که هر سه رهبر از مذاکرات ترامپ حمایت کردند.
تنش میان ترامپ و نتانیاهو
اکسیوس به جدل میان رئیس جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو درباره حمله نظامی به ایران پرداخت. دونالد ترامپ روز چهارشنبه تأیید کرد که هفته گذشته با نتانیاهو تماس تلفنی برقرار کرد. او به نتانیاهو هشدار داد که از صدور دستور حمله به تأسیسات هستهای ایران خودداری کند.
ترامپ اعتقاد دارد که بحران هستهای ایران را میتوان با یک سند توافق بسیار قوی حل کرد. این سند ممکن است ظرف دو هفته آینده امضا شود.
اکسیوس گزارش کرد که ترامپ قصد داشت در جریان سفرش اعلام کند که آمریکا از این پس به جای خلیج فارس، از «خلیج عربی» استفاده خواهد کرد. اما او پیش از پرواز تصمیم گرفت که نمیخواهد «احساسات کسی را جریحهدار کند.» در نهایت، ترامپ از این اقدام صرفنظر کرد. دو مقام عربی دلیل این تصمیم را فاش کردند. آنها گفتند که اجماع میان کشورهای خلیج فارس وجود نداشت. برخی احساس میکردند این اقدام تنشهای غیرضروری با ایران ایجاد خواهد کرد.
سعودیها و اماراتیها اکنون نسبت به فعالیتهای منطقهای ایران نگرانی کمتری نشان میدهند. این موضع با دوران مذاکرات سال ۲۰۱۵ تفاوت دارد. آن زمان بخشی از مخالفتشان با توافق، به دلیل مشورت نکردن قبلی با آنها بود. اولویت آنها اکنون حفظ ثبات منطقه و تمرکز بر رشد اقتصادی است.
عربستان در دو سال گذشته بهتدریج روابط خود با ایران را عادیسازی کرده است. امارات نیز برای کاهش تنشها، تعامل خود با ایران را از سر گرفته است.
خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، سفر غیرمنتظرهای به تهران در ماه گذشته انجام داد. او در این سفر با رهبر ایران دیدار کرد. یک مقام سابق آمریکایی توضیح داد که این سفر برای ارسال پیام مشخصی بود. عربستان میخواست اعلام کند که با حمله نظامی به برنامه هستهای ایران مخالف است.