سرویس خبری ایران من: در این مصاحبه، استیو ویتکوف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ترامپ، دیدگاه‌های خود را درباره مذاکرات آمریکا با قدرت‌های مختلف جهان بیان می‌کند. ویتکوف با تشریح رویکرد دولت ترامپ در خصوص مسائل بین‌المللی، از تلاش‌های دیپلماتیک برای حل بحران‌های جهانی سخن می‌گوید و بر نقش کلیدی رئیس‌جمهور آمریکا در پیشبرد مذاکرات تأکید می‌کند.
جان: در این بخش همراه هستیم با کسی که نقشی کلیدی در مذاکرات با ایران، روسیه و دیگر کشورها دارد؛ استیو ویتکوف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ترامپ. آقای ویتکوف، صبح بخیر و ممنون از حضورتان. اجازه بدهید گفت‌وگو را با خبری که همین امروز منتشر شد شروع کنیم: رئیس‌جمهور ترامپ قرار است فردا با ولادیمیر پوتین تماس تلفنی داشته باشد. آیا به نظرتان این تماس می‌تواند راه را برای مذاکرات حضوری میان ترامپ، پوتین و زلنسکی باز کند؟
استیو ویتکوف: ببینید جان، ما پیش‌تر در استانبول مذاکرات مستقیمی داشتیم که نتایج مثبتی هم به‌دنبال داشت؛ از جمله آزادی برخی گروگان‌ها. حالا باید به آتش‌بس برسیم، این خواسته رئیس‌جمهور است و ما همگی پشت آن ایستاده‌ایم. مهم‌تر از همه، باید به یک توافق نهایی برای صلح برسیم. رئیس‌جمهور شخصیتی دارد که بی‌نظیر است؛ همین ویژگی باعث می‌شود باور داشته باشیم تماس او با پوتین می‌تواند برخی گره‌ها را باز کند و ما را به نقطه‌ای که لازم است، برساند. فکر می‌کنم این تماس کاملاً موفقیت‌آمیز خواهد بود.
جان: شما اشاره کردید به مذاکرات استانبول؛ اما چرا فکر می‌کنید پوتین در آن نشست شرکت نکرد؟ حتی ترامپ خودش پیشنهاد داد که سفرش را طوری تنظیم کند که در آن دیدار شرکت کند، اما پوتین نرفت. دلیلش چه بود؟
استیو ویتکوف: راستش نمی‌خواهم درباره انگیزه‌های او گمانه‌زنی کنم. شاید به ترکیب هیأتی که از طرف روسیه به بول‌تاکس فرستاده شد مرتبط باشد. ولی شرایط آن زمان با امروز فرق داشت. ترجیح می‌دهم مثبت به موضوع نگاه کنم. به‌نظرم تماس بین پوتین و ترامپ نتیجه‌بخش خواهد بود. این دو، شناخت خوبی از هم دارند و رئیس‌جمهور ما اراده جدی برای پیشبرد این روند دارد. اگر او نتواند این مسیر را به نتیجه برساند، بعید است کس دیگری بتواند. به‌همین دلیل، این مکالمه را به دو رهبر واگذار می‌کنم.
جان: معاون رئیس‌جمهور، آقای ونس، اخیراً گفته که روس‌ها خواسته‌های زیادی دارند. آیا این ارزیابی شما هم هست؟ پوتین واقعاً فهرست بلندی از مطالبات دارد؟
استیو ویتکوف: واقعیت این است که با یک بحران پیچیده و تأسف‌بار روبه‌رو هستیم؛ بحرانی که اساساً نباید شکل می‌گرفت. من کاملاً با رئیس‌جمهور ترامپ هم‌نظرم. درگیری‌ها میان مردمی است که نسبت به هم کینه و نفرت زیادی دارند و این وضعیت باید هرچه زودتر متوقف شود. طبیعتاً هر طرف مواضع خودش را دارد. اما هنر کار، که رئیس‌جمهور در آن استاد است، این است که بتوان فاصله‌ها را کم کرد. تا حدی موفق به این کار شده‌ایم. هر طرف موضعش را روشن کرده و حالا وقت آن است که جلوتر برویم. فکر می‌کنم روز دوشنبه می‌تواند فرصت خوبی باشد برای اینکه دقیق‌تر ببینیم کجا ایستاده‌ایم و چگونه می‌توان مذاکرات را به سرانجام رساند.
رویکرد آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران
جان: بسیار خوب. بپردازیم به مذاکرات دیگر، این بار با ایران. می‌توانید چارچوب توافق مدنظر رئیس‌جمهور ترامپ با ایران را برایمان ترسیم کنید؟
استیو ویتکوف: رئیس‌جمهور موضعش را کاملاً روشن بیان کرده: او می‌خواهد این اختلافات از راه دیپلماسی و گفت‌وگو حل شود. بارها پیام‌هایی روشن، حتی به‌صورت نامه‌هایی مستقیم به رهبر عالی ایران، ارسال کرده‌ایم. من خودم مسئول رساندن این پیام‌ها بودم. اما در عین حال، ما یک خط قرمز جدی داریم: غنی‌سازی اورانیوم. حتی یک درصد هم قابل‌قبول نیست. پیشنهادی به طرف ایرانی ارائه داده‌ایم که فکر می‌کنیم بدون آن‌که به آن‌ها بی‌احترامی شود، مسائل را حل می‌کند. این موضوع برای ما حیاتی است. معتقدیم می‌توانیم به راه‌حلی برسیم. اما از نگاه ما، همه چیز باید با توافقی آغاز شود که شامل غنی‌سازی نباشد. چون غنی‌سازی، راه را برای ساخت سلاح هموار می‌کند و ما نمی‌خواهیم شاهد تولید بمب باشیم. غیر از این موضوع، راه‌های متعددی برای رسیدن به توافق وجود دارد. قرار است این هفته جلسه‌ای در اروپا برگزار کنیم و امیدواریم نتایج مثبتی حاصل شود. این وضعیت کنونی ماست.
بحران انسانی در غزه و تلاش‌های آمریکا
جان: موضوع دیگری که رئیس‌جمهور در اظهاراتش به آن پرداخت، وضعیت مردم غزه بود. او با صراحت گفت که فلسطینی‌های غزه در حال گرسنگی هستند و تأکید کرد که باید به آن‌ها کمک شود. آیا رئیس‌جمهور و شما تلاشی برای فشار بر اسرائیل انجام می‌دهید تا اجازه ورود کمک‌ها را بدهد و برخی از عملیات نظامی در غزه متوقف شود؟
استیو ویتکوف: رئیس‌جمهور، جان، انسانی دلسوز و دغدغه‌مند است و همه ما نگران وضعیت انسانی در غزه هستیم. البته شرایط آنجا پیچیده است. از نظر لجستیکی، به‌نظرم اختلافی بین دیدگاه رئیس‌جمهور ترامپ و نخست‌وزیر نتانیاهو وجود ندارد. مسئله اصلی این است که چطور می‌توان این حجم از کامیون‌ها را وارد غزه کرد؟ چطور باید ایستگاه‌های امدادرسانی را راه‌اندازی کنیم؟ طرح‌های متعددی در دست اجراست؛ از جمله ارسال آشپزخانه‌های سیار و ورود کامیون‌های حامل آرد که در مرز منتظرند. اسرائیلی‌ها هم اعلام کرده‌اند که تعداد بیشتری از این کامیون‌ها اجازه ورود خواهند یافت. اما واقعیت این است که هم از نظر لجستیکی کار پیچیده‌ای‌ست و هم اوضاع میدانی خطرناک است. هنوز مناطق زیادی آلوده به مهمات عمل‌نکرده هستند. بنابراین باید با احتیاط عمل کرد. اما در عین حال، ما نمی‌گذاریم بحران انسانی در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ شکل بگیرد.
هدیه قطر و روابط اقتصادی با آمریکا
جان: قبل از خداحافظی، می‌خواهم درباره گزارش‌هایی بپرسم که می‌گویند قطری‌ها یک فروند بوئینگ ۷۴۷ به‌عنوان هدیه برای استفاده به‌عنوان هواپیمای جدید ایر فورس وان پیشنهاد داده‌اند. آیا این موضوع نگرانی‌برانگیز نیست؟ یعنی قطری‌ها در ازای هدیه‌ای به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار دقیقاً چه انتظاری دارند؟
استیو ویتکوف: اول از همه، جان، این یک معامله کاملاً قانونی و رسمی است. هم مشاوران حقوقی کاخ سفید و هم وزارت دادگستری آن را بررسی کرده‌اند. حتی شرکت‌های حقوقی بین‌المللی نیز در این روند دخیل بوده‌اند. بنابراین این معامله‌ای مشروع بین دو کشور و میان دو وزارت دفاع است، چیزی که بارها در تاریخ روابط ما اتفاق افتاده است. دولت‌ها گاهی خدمات متقابل ارائه می‌دهند. رئیس‌جمهور هم مجموعه‌ای از اقدامات بی‌سابقه را انجام داده، به‌ویژه در خاورمیانه؛ اما این روند از همان روز نخست آغاز شد. او توانسته فرصت‌های بزرگی برای اقتصاد آمریکا ایجاد کند؛ معاملاتی سودآور که رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی را به‌دنبال داشته‌اند. این هم یکی از همان نمونه‌هاست. قطری‌ها تصمیم گرفتند به‌خاطر تمام کارهایی که در گذشته برایشان انجام دادیم، چنین هدیه‌ای ارائه کنند. علاوه بر آن، اعلام کردند که ۱.۲ تریلیون دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری خواهند کرد؛ سرمایه‌ای که اشتغال ایجاد می‌کند و برای کشور مفید است. به‌نظرم این اقدام نه‌تنها تلاشی برای کسب امتیاز نیست، بلکه نشانه قدردانی آن‌ها از عملکرد ماست. و باید از این تصمیم آن‌ها استقبال کرد.
جان: بسیار خوب. استیو ویتکوف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور…
استیو ویتکوف: و فقط یک نکته دیگر جان؛ این هدیه در نهایت به نفع ایالات متحده آمریکاست. باید از این زاویه به آن نگاه کرد.
جان: ممنون از اینکه وقت گذاشتید، آقای ویتکوف. سپاسگزارم.
